donderdag 19 september 2013

journal d'une terrienne: to be a potter?

borden in porcelein serie " bois"
Ik ben goed in veel dingen. Ik maak potten en lampen, ik speel muziek en zing, ik kook en tuinier, ik naai en ik maak kostuums en decors. Kiezen? moeilijk.
Een lijst met deze dingen in volgorde van belangrijkheid?  Moet dat echt?
Omdat ik met mijn handen denk en werk komt de aarde op de eerste plaats.
Aarde om te boetseren, te kneden, te plooien, te gieten.
Aarde om te zien en te doen groeien.
Ik houd van de geur van aarde, of het nu in het atelier is - de licht muffe geur van vocht en stof voelt aan als thuiskomen- of in de tuin- de geur van aarde in de zomer net na of tijdens een regenbui, de frisse geur van vers groen of van aardappelen, net uit de grond, met mijn ogen dicht.

Aarde dus, met stip op 1, en zowat al de rest op de 2de of 3de plaats, afhankelijk van het moment.
Wat ik in de tuinen doe met de aarde vind ik evident, biologisch, ecologisch tuinieren , met respect voor natuurlijke processen maar met de duidelijke bedoeling om voedsel te produceren, lekker, eerlijk voedsel dat ik dan ook wil eten, liefst ter plaatse. Ik kan zo genieten van een verse tomaat zo uit het vuistje, of van de soep gemaakt met alle groenten die op dat moment voorradig zijn. Ik kan het niet laten om de verse wortel zo uit de grond op te eten, even aan mijn broek afgeveegd, een blaadje zuurkel te knabbelen, de frambozen geraken nooit tot in de keuken voor konfituur.

Maar met de aarde uit het atelier heb ik de laatste tijd een dilemma. Ik had het er al over, maak ik nuttige dingen of niet, is het kunst- zoals sommige van mijn vrienden me proberen te overtuigen, of is het eerder ambacht? Art or craft. Art ou artisanat.
Kwam volgend citaat tegen in artikel over Hamada Shoji in een keramiektijdschrift:  Despite his obvious artistic talent, the young Hamada sensed a need to make things for the everyday practical use, so when he read Renoir's words " If half the would-be painters in France were transformed into craftsmen, it would benefit both painting and the crafts" it struck a peculiarly resonant and timely chord.
Niet dat ik me nu ga vergelijken met Hamada (Hamada Shoji is een japans keramist (1894-1978) bij ons vooral gekend door zijn samenwerking met Bernard Leach in het begin van de vorige eeuw)  maar ik kan me hierin terugvinden. Als kunstenaar vraag ik me af wat ik te vertellen heb, de confrontatie met dit "verhaal" viel me me als schilder zwaar, maar als ik potten maak heb ik een houvast, een leiddraad, een beperking. Daardoor win ik aan vrijheid en heb ik weer iets te vertellen. Dat van die beperkingen is trouwens ook een klassiek gegeven, hoe meer beperkingen we ons opleggen hoe vrijer we kunnen bewegen binnen die beperkingen.
De tentoonstelling van Morandi was hier ook nog eens een voorbeeld van; een leven lang stillevens schilderen in variaties van wit en vale tinten. Meer moet dat niet zijn.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten